Autor zdjęcia/źródło: Wady zgryzu@ flikr.com/Stephanie Escurra
Wada zgryzu objawia się brakiem prawidłowego sposobu zwierania się zębów, opóźnieniem terminów wyrzynania się ich, obecnością większej liczby zębów lub ich brakiem w łuku zębowym po okresie ich terminowego ukazania się w jamie ustnej, zębami, których kształt i wielkość odbiegają od przeciętnych, a także ustawieniem zębów w nieharmonijnym łuku.
Wady zgryzu wrodzone i nabyte
W zależności od tego, w jakim okresie rozwoju osobniczego działają czynniki patogenne, wyróżnia się wady rozwojowe, czyli wrodzone oraz wady nabyte.
Wady wrodzone powstają w życiu płodowym. Przyczyną ich mogą być czynniki dziedziczne lub czynniki ze środowiska zewnętrznego, działające przez organizm matki, zwłaszcza w pierwszych dwóch miesiącach życia płodowego. Mogą to być niektóre leki i witaminy.
Wady nabyte zazwyczaj rozwijają się po urodzeniu. Mogą one wystąpić w każdym okresie rozwoju uzębienia i zgryzu, ale najbardziej narażony na działanie czynników szkodliwych jest organizm dziecka we wczesnym dzieciństwie. W okresie późniejszym działanie czynników szkodliwych jest mniejsze. Wady zgryzu nabyte spowodowane są najczęściej czynnikami zewnętrznymi, do których należy zaliczyć:
- Nieprawidłowe układanie niemowląt do snu i karmienie oraz ssanie smoczków poza okresami karmienia.
- Ssanie i nagryzanie palców.
- Nieprawidłowy układ języka podczas połykania i wymowy.
- Ssanie warg policzków.
- Nagryzanie różnych przedmiotów, np. ołówków.
- Stałe oddychanie z otwartymi ustami oraz zgrzytanie zębami.
- Usunięcie zębów mlecznych przed wymianą na zęby stałe
- Nadmierna lub zbyt mała liczbą zębów.
- Przetrwanie zębów mlecznych.
- Urazy w obszarze twarzowej części czaszki.
Rodzaje wad zgryzu
Tyłozgryz: gdy podczas zwarcia zębów dolny łuk zębowy jest cofnięty w stosunku do górnego, zęby przednie nie stykają się. W rysach twarzy widoczne jest cofnięcie wargi dolnej oraz pogłębienie bruzdy wargowo-bródkowej.
Przodozgryz: gdy podczas zwarcia zębów, dolny łuk zębowy jest wysunięty w stosunku do górnego. Zęby przednie dolne zachodzą na zęby górne. W rysach twarzy widoczne jest wysunięcie wargi dolnej oraz wygładzenie bruzdy wargowo-bródkowej.
Zgryz otwarty: brak kontaktu zębów na przednim lub tylnym odcinku zwartych łuków zębowych. Kiedy między wszystkimi zębami nie ma kontaktu. Widoczne jest nieproporcjonalne wydłużenie dolnej części twarzy.
Zgryz głęboki: zajście siekaczy górnych na dolne. Powoduje to skrócenie dolnej części twarzy.
Badania zgryzu
Pierwsze badanie zgryzu dziecka powinniśmy przeprowadzić między między 3. a 6. rokiem życia, kiedy dziecko ma już wszystkie zęby mleczne.
Drugie badanie powinno nastąpić między 7. a 9. rokiem życia. Wyrastają wtedy pierwsze stałe zęby trzonowe, wypadają mleczne siekacze i wyrastają siekacze stałe.
Trzecie badanie powinno być między 10. a 12. rokiem życia. Jest to drugi etap wymiany zębów mlecznych na stałe. Wyrastają wtedy stałe zęby przedtrzonowe i kły.
ZOBACZ RÓWNIEŻ:
Skąd się biorą wady wymowy u dziecka?>>
Zgrzytanie zębami podczas snu – skąd się bierze i jak je leczyć?>>