Co to jest test obciążenia glukozą?
Test obciążenia glukozą, czyli inaczej krzywa cukrowa, krzywa glikemiczna lub test OGTT (ang. Oral Glucose Tolerance Test) to podstawowe badanie wykonywane u pacjentów z podejrzeniem cukrzycy typu 2, a ponadto u wszystkich przyszłych mam. Badanie to możesz wykonać w każdej poradni POZ, w której znajduje się punkt pobrań krwi. Jest to badanie niezwykle ważne, gdyż pomaga zdiagnozować cukrzycę ciążową. Powinnaś wykonać test OGTT co najmniej dwa razy w czasie ciąży[1].
Badanie jest konieczne nawet jeśli nigdy nie miałaś problemów z podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Cukrzyca ciążowa może rozwinąć się u każdej kobiety i mija w chwili porodu. Badanie w kierunku cukrzycy ciążowej wykonuje się między 24. a 28. tygodniem ciąży – pamiętaj, że rozpoznanie cukrzycy na wcześniejszym etapie ciąży oznacza albo niezdiagnozowaną wcześniej cukrzycę typu 2, albo rozwijającą się w czasie ciąży cukrzycę typu 1.
Nieleczona cukrzyca ciążowa stwarza ryzyko urodzenia dziecka o wysokiej masie – zbyt dużej w stosunku do wieku ciążowego – i tym samym do wystąpienia groźnych komplikacji porodowych. Istnieje także ryzyko niedocukrzenia u noworodka[2]. Dlatego właśnie to badanie jest tak istotne.
Jak przygotować się do badania?
Przygotowania do testu obciążenia glukozą rozpocznij już na trzy dni przed wizytą w przychodni. W ciągu tych trzech dni stosuj zwykłą dietę, bogatą w węglowodany złożone, takie jak pieczywo, kasze czy ryż (na poziomie minimum 150 g dziennie). W przypadku gdy przyjmujesz, po konsultacji z lekarzem odstaw leki, które zaburzają gospodarkę węglowodanową – chodzi tu o leki moczopędne czy sterydy. Ostatni posiłek zjedz minimum 8 godzin przed badaniem. Pamiętaj też, że kolejnym warunkiem koniecznym jest dobry stan zdrowia – nawet zwykłe przeziębienie może zafałszować wynik testuOGTT.
Jak wygląda badanie OGTT w ciąży?
Na badanie udaj się rano (tolerancja glukozy obniża się po południu i wieczorem). Zabierz ze sobą porcję 75 g glukozy oraz wodę mineralną lub źródlaną i kubek. Badanie rozpoczyna się pobraniem próbki krwi żylnej w celu oznaczenia wyjściowego poziomu glukozy. Następnie wypijesz roztwór 75 g glukozy w 300 ml wody. Rób to powoli, niewielkimi łyczkami. Wypicie całej porcji powinno zająć Ci około pięciu minut. Po wypiciu roztworu glukozy pozostań na terenie przychodni, w spoczynku. Kolejna próbka krwi pobierana jest w ciągu godziny od wypicia roztworu, a trzecia – po kolejnej godzinie.
Test OGTT – normy i interpretacja wyników
Prawidłowe stężenie glukozy we krwi żylnej w próbce pobranej na czczo wynosi od 70 do 99 mg/dl (3,9–5,5 mmol/l). Wynik badania krzywej cukrowej jest prawidłowy, jeśli poziom cukru w 120 minucie po wypiciu roztworu wynosi mniej niż 140 mg/dl (7,8 mmol/l). To normy glukozy po obciążeniu 75 g roztworem. Nietolerancję węglowodanów, czyli stan zagrożenia cukrzycą, stwierdza się przy wyniku mieszczącym się w przedziale 140–199 mg/dl (7,8–11,1 mmol/l). Jeśli stężenie glukozy we krwi w 120 minucie od wypicia roztworu wynosi natomiast od 200 mg/dl wzwyż, stwierdza się cukrzycę[3] [1].
Cukrzyca ciążowa – kto jest na nią narażony?
Krzywa cukrowa jest badaniem przesiewowym, które przechodzi każda kobieta spodziewająca się dziecka. Cukrzyca ciążowa może rozwinąć się u każdej przyszłej mamy, choć niektóre z nich są bardziej na nią podatne. Są to:
– kobiety, które przebyły tę chorobę już w poprzednich ciążach,
– kobiety, które urodziły już więcej niż dwoje dzieci,
– kobiety w wieku powyżej 35 lat,
– kobiety cierpiące na nadwagę lub otyłość,
– kobiety cierpiące przed ciążą na nadciśnienie tętnicze lub zespół policystycznych jajników,
– kobiety ze skłonnością genetyczną do cukrzycy typu 2,
– kobiety, które urodziły dziecko z wadą rozwojową lub dziecko o wadze urodzeniowej ponad 4 kg.
Pamiętaj, że chociaż cukrzyca ciążowa mija, jej wystąpienie jest sygnałem, że masz predyspozycje do zaburzeń gospodarki węglowodanowej. To m.in. wskazówka dietetyczna, którą warto wziąć pod uwagę ze względu na własne zdrowie.
Bibliografia:
1. Katra B., Cukrzyca ciążowa, https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/inne/66438,cukrzyca-ciazowa, dostęp: 9.10.20.
2. Krajl J., Krzywa cukrowa – normy. Czym jest test obciążenia glukozą? Interpretacja wyników, https://apteline.pl/artykuly/krzywa-cukrowa-normy-czym-jest-test-obciazenia-glukoza-interpretacja-wynikow, dostęp 9.10.20.
3. Orłowska-Kunikowska E., Doustny test obciążenia glukozą, https://www.mp.pl/cukrzyca/lista/92153,doustny-test-obciazenia-glukoza, dostęp: 9.10.20.
[1] Krajl J., Krzywa cukrowa – normy. Czym jest test obciążenia glukozą? Interpretacja wyników, https://apteline.pl/artykuly/krzywa-cukrowa-normy-czym-jest-test-obciazenia-glukoza-interpretacja-wynikow, dostęp 9.10.20.
[2] Katra B., Cukrzyca ciążowa, https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/inne/66438,cukrzyca-ciazowa, dostęp: 9.10.20.
[3] Orłowska-Kunikowska E., Doustny test obciążenia glukozą, https://www.mp.pl/cukrzyca/lista/92153,doustny-test-obciazenia-glukoza, dostęp: 9.10.20.
