Pierwszy głos dziecka, jaki matka słyszy to krzyk tuż po urodzeniu, gdy jej potomstwo styka się ze światem. Krzyk ten jest różnorako tłumaczony przez różnych autorów. Jedni łączą go z właśnie rozpoczętą czynnością oddychania, inni uważają, że krzyk ten jest związany z przerażeniem ciszą, z którą żyjący dotąd w zasięgu odgłosu serca matki płód, tuż po urodzeniu nagle się zderza. Dziecko jednak mogłoby to zrobić dużo wcześniej, a to dlatego, że budowa aparatu fonacyjnego, wiązadeł głosowych, jest u płodu zakończona w trzecim miesiącu.
Zatem oczywiste jest, że rozwój mowy, jak każdej innej sprawności człowieka, zaczyna się już od momentu poczęcia. Okres prenatalny trwa 38 – 42 tygodni życia płodu. Faza ta dla przyszłości dziecka jest bardzo ważna.
Tworzenie się narządów słuchu i mowy przebiega następująco: w 4, 5 tygodniu życia płodowego tworzą się wargi, zawiązki języka, ucha zewnętrznego i wewnętrznego. Siódmy tydzień to czas, kiedy mózg zaczyna wysyłać pojedyncze impulsy, które ordynują funkcje różnych organów, zaczyna być zauważalna dominacja mózgowa. Lewy płat skroniowy, w którym zlokalizowana jest funkcja rozumienia mowy jest wyraźnie większy.
Pierwsze ruchy warg występują w 8 – 9 tygodniu, jest to moment, w którym scala się dalsza część podniebienia – twarde i miękkie.
W 12 tygodniu ciąży można zaobserwować u płodu otwieranie i zamykanie ust, rozpoczyna się praca mięśni oddechowych i fonacyjnych oraz biorących udział w ssaniu. Struny głosowe są już ukształtowane. Płód ćwiczy ruchy potrzebne przy oddychaniu i mówieniu, robi to w czasie połykania i wypierania wód płodowych. Dziecko zaczyna reagować na dotyk.
W 20 tygodniu następuje wysuwanie warg, możemy powiedzieć, że odruch wargowy ma ostateczną postać. W 24 tygodniu płód reaguje na krzyk, dźwięki głośne i niskie, zaczyna zapamiętywać dźwięki, przyswaja prozodie wypowiedzi danego języka. Zaś w 29 tygodniu zakończony jest już rozwój odruchu ssania. Około 30 tygodnia zapamiętuje i uczy się rozpoznawać muzykę, rytm chodu matki, rytm bicia jej serca. W 33 tygodniu można zaobserwować wysuwanie się języka.
Okres przed urodzeniem jest bardzo ważny dla rozwoju mowy. W tym czasie może nastąpić wiele zaburzeń np.: rozszczep warg, podniebienia, czy zaburzenie rozwoju zmysłów np.: słuchu.
Podstawowym warunkiem prawidłowego rozwojumowy jest słuch. Płód od 4 miesiąca ciąży reaguje na silne dźwięki.
MNONKA
Bibliografia: E. Stecko, "Zaburzenia mowy u Dzieci - wczesne rozpoznanie i postępowanie logopedyczne"
