Zbyt późno rozpoznany może wrosnąć w głąb naszej skóry i przedostać się do naczyń krwionośnych, skąd zacznie się rozprzestrzeniać na cały organizm. Właśnie dlatego tak istotna jest obserwacja pieprzyków i zmian skórnych. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości konieczna będzie również wizyta u lekarza.
Objawy raka skóry
Każda zaobserwowana zmiana w okolicy znamion powinna budzić nasz niepokój, zwłaszcza gdy występuje jednocześnie przynajmniej jeden z następujących objawów: zaczerwienienie, zgrubienie, swędzenie, krwawienie, zmiana barwy lub powiększenie znamienia. Wówczas należy od razu umówić się na konsultacje dermatologiczną. Można to zrobić m.in. poprzez stronę chirurgia-onkologia.com.pl. Onkolodzy wyróżniają różne typy zmian, które powinny nas zaalarmować. Określa się je skrótem ABCDE, który pochodzi od angielskich słów. Co się w nich zawiera?
- A (asymetria) - zmiana kształtu znamienia, może wystąpić nagle (np. gdy okrągłe znamię zaczyna przypominać bardziej niesymetryczną plamę),
- B (brzegi) - są postrzępione lub nierówne, a przy tym lekko odgraniczone od skóry,
- C ( kolor, z ang. colour) - znamię zmienia swoją barwę, zazwyczaj ulega przyciemnieniu chociaż może także pojaśnieć,
- D (średnica, z ang. diameter) - znamię o średnicy powyżej 6 mm musi zostać zbadane przez dermatologa,
- E (ewolucja) - wystąpienie jakiejkolwiek zmiany, zalicza się do nich zarówno wygląd znamienia, jak i inne objawy, np. krwawienie czy swędzenie.
Czy znajdujesz się w grupie ryzyka?
Istnieją pewne czynniki, poza genetycznymi, które sprzyjają rozwojowi czerniaka. Wśród nich najczęściej wyróżnia się:
- nadmierną ekspozycję na promieniowanie słoneczne (częste opalanie, także w solarium),
- oparzenie słoneczne w wieku młodzieńczym,
- płeć i wiek - na raka skóry bardziej narażone są kobiety i osoby starsze,
- jasny fenotyp skóry - blada cera, jasny kolor oczu oraz włosów, występowanie piegów, szybkie uleganie oparzeniom słonecznym (opalanie się na czerwono),
- występowania czerniaka u bliskich krewnych,
- zmiany dysplastyczne,
- duża ilość znamion barwnikowych.
Czerniak - diagnostyka
Podstawa to oczywiście wspomniana samokontrola. Gdy zauważymy niepokojące zmiany należy zgłosić się do dermatologa, który dokonuje wstępnej oceny za pomocą dermatoskopu, czyli urządzenia optycznego. W przypadku, gdy lekarz podejrzewa możliwość wystąpienia czerniaka, wycina całe znamię i oddaje je go badania histopatologicznego, którego zadaniem jest określenie typu chorej tkanki oraz stopnia zaawansowania choroby. Następnie wykonuje się badanie USG. Niekiedy zleca się wykonanie także badań dodatkowych. Przy pierwszym stopniu czerniaka wskazane jest wyłącznie leczenie chirurgiczne, a nowotworu można się pozbyć w całości.
