Autor zdjęcia/źródło: Photoxpress.com
Sprawność narządów artykulacyjnych, ich prawidłowa budowa mają bardzo duży wpływ na naszą wymowę. Precyzyjne ruchy narządów artykulacyjnych: warg, języka, podniebienia miękkiego i żuchwy, wykonywane w trakcie realizacji poszczególnych głosek, warunkują prawidłowy rozwój mowy.
Przedstawione poniżej zabawy można wykorzystać w profilaktyce zaburzeń mowy i może to zrobić każdy chętny rodzic z dzieckiem w domu lub samo dziecko. Ćwiczenia powinny być wykonywane najlepiej przed lustrem, codziennie przez ok. 10 minut. Przed lustrem – po to, aby dziecko mogło widzieć w nim siebie, a zarazem nas – naśladując nasze ruchy i kontrolując własne.
I co najważniejsze – wszystkie ćwiczenia należy traktować jako zabawę, a nie jako żmudne ćwiczenia, najczęściej zniechęcające dziecko. Każde z ćwiczeń (np. „Całuski” powtarzamy 3-4 razy).
Ćwiczenia warg:
„Całuski” - posyłamy „całuski” do swojego odbicia
„Ryjek” – wargi ułożone w tzw. dzióbek
„Nakładanie warg” – nakładamy na przemian dolną wargę na górną i górną na dolną
„Gwizdanie”
„Okienko” – układ warg na kształt koła (zęby zwarte i widoczne)
„Masaż warg” – dolne zęby masują górną wargę, następnie górne masują dolną wargę
„Wesoły i smutny klaun” – robimy na przemian wesołe i smutne minki
„Dziczek” – wargi ułożone w tzw. dzióbek kierujemy na przemian do lewego i prawego kącika ust
„Zabawa w konika” – naśladujemy kląskanie, parskanie
„Balonik” – „nadymamy” policzki i wypuszczamy powietrze z buzi poprzez „nakłucie balonika” palcami
„Uśmiech – dzióbek” – ściągamy usta, a następnie spłaszczamy (kilka razy)
Ćwiczenia języka:
„Język jak u krowy” – wysuwamy język na brodę
„Języka jak u żyrafy” – unosimy czubek języka w kierunku nosa
„Wahadełko” – dotykamy czubkiem języka kącików warg (kilka razy na przemian)
„Smaczny deser” – oblizujemy wargi czubkiem języka (usta szeroko otwarte)
„Rurka” – wysuwamy z buzi język ułożony w tzw. „rurkę”
„Koci grzbiet” – układamy język tak, aby powstało wybrzuszenie jego środka; robimy tzw. górkę z języka
„Piłeczki” – zamykamy buzię i wypychamy językiem policzki od środka
„Malowanie buzi” – język naśladuje ruchy malarza – maluje sufit (podniebienie) oraz ściany, czyli policzki od wewnątrz
„Czyszczenie zębów” – „czyścimy” językiem zewnętrzną i wewnętrzną powierzchnię zębów
„Liczenie zębów” – dotykamy czubkiem języka każdego zęba
„Łopata” – układamy poziomo szeroki język
„Igiełka” – wysuwamy „ostry” język, czyli wąski
„Czarodziejski klej” – smarujemy podniebienie (np. czekoladą, nutellą, dżemem),a język musi zlizać
„Konik” – kląskamy jak konik
Ćwiczenia podniebienia miękkiego:
„Chory kotek” – naśladujemy ziewanie, kasłanie, płukanie gardła, połykania pastylek, picie
„Chrapanie” – udajemy chrapanie (podczas wdechu i wydechu)
„Karetka pogotowia” – naśladujemy przesadnie odgłosy pojazdów: „eo-eo”, „io-io”
„Świnka” – naśladujemy odgłosy wydawane przez świnkę
„Zmarznięte ręce” – chuchamy na wewnętrzną stronę dłoni
„Gol” – wydajemy głośne okrzyki: „Hurra!”
Ćwiczenia żuchwy:
„Żująca krowa” – wykonujemy okrężne i boczne ruchy żuchwy przy zamkniętej buzi
„Sztorm” – energicznie przesuwamy żuchwę na boki
„Głodny wilk” – język jest nieruchomy, przyklejony do podniebienia – „kłapiemy zębami” (energicznie opuszczamy żuchwę)
„Energetyczne ziewanie” – naśladujemy czynność ziewania (tym samym rozluźniamy napięcie stawu skroniowo-żuchwowego
Przyjemnej zabawy!!!
Logopeda
Specjalista wczesnej interwencji
mgr Katarzyna Kacprzak
