Prawdziwa anemia w ciąży rozwija się dopiero w sytuacji niedoboru pierwiastków i witamin niezbędnych w procesach krwiotwórczych i można o niej mówić, gdy dochodzi do spadku poziomu hemoglobiny poniżej 11 g/dl lub hematokrytu poniżej 33%. Hemoglobina jest nośnikiem tlenu w czerwonych ciałkach krwi, a jej niedobory grożą zaburzeniami rozwoju płodu i niedotlenieniem. Jeśli w trzecim trymestrze ciąży występuje ciężka anemia może ona doprowadzić nawet do poronienia. W drugim trymestrze anemia może powodować zahamowanie wzrostu wewnątrzmacicznego płodu lub powstanie wad wrodzonych.
Niedobór żelaza
Najczęstszą przyczyną anemii w ciąży jest niedobór żelaza spowodowany zbyt małą ilością przyjmowania tego pierwiastka w diecie w stosunku do zwiększonego zapotrzebowania. Żelazo jest potrzebne zarówno matce, jak i rozwijającemu się w łonie dziecku. Czasami za anemię w czasie ciąży odpowiadają zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego objawiające się zmniejszonym wchłanianiem żelaza z jelit. Może być ona także wynikiem niedoboru kwasu foliowego lub witaminy B12. Niekiedy, zwłaszcza w końcowych miesiącach ciąży, anemia spowodowana jest krwawieniami z odbytu. Kobiety ciężarne często cierpią na hemoroidy, a ich pękanie skutkuje krwawieniem, które wtórnie może przyczyniać się do utraty żelaza z organizmu.
Na anemię narażone są bardziej kobiety przechodzące ciąże mnogą, palące papierosy i pijące alkohol. Także te, u których występuje niedobór witamin, cierpią na choroby układu pokarmowego, silnie wymiotują w ciąży lub mają wrodzone choroby krwi.
Objawy anemii w ciąży
- ciągłe uczucie zmęczenia i osłabienie organizmu
- bóle i zawroty głowy
- szybkie męczenie się
- napady duszności
- przyspieszone bicie serca
- bladość skóry i błon śluzowych
- problemy z pamięcią i koncentracją
- problemy z połykaniem
- łamliwość paznokci i wypadanie włosów
- drętwienie kończyn
- zaburzenia widzenia i czucia
- niedociśnienie tętnicze
Diagnoza i leczenie
Anemię diagnozuje się na podstawie wyników morfologii krwi. U kobiet w ciąży powinno być ono wykonywane co 4-6 tygodni. Przy niskich wartościach hemoglobiny i hematokrytu należy też wziąć pod uwagę inne parametry morfologii krwi, np. objętość krwinek czerwonych. Przy małej objętości erytrocytów występuje anemia mikrocytarna. Zaleca się wtedy badanie w kierunku niedoboru żelaza we krwi. Jeśli erytrocyty mają dużą objętość (anemia makrocytarna), można podejrzewać niedobory kwasu foliowego lub witaminy B12. Leczenie zależy od stopnia zaawansowania i przyczyny anemii. W przypadku anemii z niedoboru żelaza o łagodnym przebiegu stosuje się doustną suplementację preparatami żelaza w dawce 120 mg na dobę. Preparaty żelaza dobrze jest przyjmować na godzinę lub na pół godziny przed jedzeniem, gdyż pokarm zmniejsza absorpcję żelaza z jelit. Niedokrwistość umiarkowana wymaga podawania żelaza drogą doustną lub dożylną. Dożylne uzupełnianie niedoborów żelaza jest szybsze i bardziej skuteczne niż doustne. Rzadko kiedy konieczna jest transfuzja krwi. Zdarzać się to może w sytuacji obfitego krwawienia, np. z powodu odklejenia się łożyska. Anemia z powodu niedoboru kwasu foliowego wymaga doustnego uzupełniania braków tej witaminy w zwiększonych dawkach. Anemia z niedoboru witaminy B12 zdarza się rzadko i wymaga suplementacji doustnej lub stosowania zastrzyków domięśniowych. Niedokrwistość ciężarnych wymaga również stosowania odpowiedniej diety, bogatej w żelazo. Źródłem przyswajalnego żelaza są: wołowina, cielęcina, tuńczyk, jaja, mleko, sery.
ZOBACZ RÓWNIEŻ:
Poziom glukozy w ciąży>>
Objawy w ciąży, których nie można bagatelizować!>>
